Πες μου Ποιοι θα ψηφίσουν , να σου πω Πως θα ψηφίσουν».

Μια ακόμα ανεπάρκεια από τις πολλές του δημόσιου λόγου, είναι να κατανοήσει και να συμπεριλάβει στην προβληματική του ότι η ερμηνεία των εξελίξεων δεν μπορεί να  γίνει με αυτούσιους τους όρους των «καλών καιρών», αλλά ότι οι όροι αυτοί  σε φάση κρίσης αναδιαμορφώνονται , ανατρέπονται και πριν βρεθεί μια νέα ισορροπία κινούνται σε ασταθή και αμορφοποίητα (άρα  ρευστά και με ακανόνιστες κινήσεις) ρεύματα .

Μοιάζει το τοπίο με ένα μαγνητικό πεδίο , σχετικά τακτοποιημένο ,με μαγνητικές γραμμές σχετικά ομαλές, με μικρές μετατοπίσεις στα φορτία που το ορίζουν και με σχετικά προβλέψιμα αποτελέσματα των μετατοπίσεων αυτών στο σχηματισμό της νέας ισορροπημένης κατανομής και διευθέτησης των δυναμικών γραμμών. Αν στο πεδίο αυτό εφαρμοστούν ισχυρές δυνάμεις με τρόπο βίαιο, σχετικά τυχαίο και ακατάστατο , η πρόβλεψη της νέας διάταξης είναι εξαιρετικά δύσκολη , το φαινόμενο σχετικά χαοτικό και παίρνει χρόνο στο να ξεκαθαρίσει η νέα ισορροπία.Αν πάμε με τους παλιούς κανόνες να ερμηνεύσουμε και να προβλέψουμε, την έχουμε πατήσει.

                                            

Όλες οι εκτιμήσεις για τις Ευρωεκλογές βασίζονται ακριβώς σε παλιά σχήματα , όπου πολιτικοί και επικοινωνιακοί χειρισμοί (λίγο πιο δεξιά εγώ, λίγο πιο αριστερά εσύ κ.λ.π) θεωρούνται  προανάκρουσμα πολιτικών μετατοπίσεων του εκλογικού σώματος, εκ του ασφαλούς προβλέψιμων.

Αλλά για πιο εκλογικό σώμα μιλάμε; Για αυτό που ξέραμε έως το 2011 περίπου, για αυτό των εκλογών του 2012, για κάτι άλλο; Στη φάση βίαιων και σύνθετων ανακατατάξεων , όπως αυτή που είναι υπό εξέλιξη, πρέπει να σκάψουμε λίγο βαθύτερα από την επιφάνεια των λεγόμενων πολιτικών αναλυτών των δελτίων ειδήσεων.

Ας δούμε μερικά δεδομένα

           1.     Σε επίπεδο καθαυτό κοινωνικής διαστρωμάτωσης , μπορούμε να εντοπίσουμε πολλά νέα στοιχεία (και μάλιστα σε φάση διαμόρφωσης και όχι τελικής διευθέτησης), ανάμεσα στα οποία θα επικεντρώναμε σε τρία (αν και όχι μοναδικά)

Το τουλάχιστον 1,5 εκατομμύριο ανέργων, την κατακρήμνιση του τρόπου ζωής μεγάλων τμημάτων του μεσοστρωμάτων, την διαφορετική επίδραση της κρίσης σε αστικά κέντρα(πολύ έντονη) και περιφέρεια( λιγότερο αισθητή)

       2.   Σαφής διαφοροποίηση του τρόπου αντίληψης-βίωσης από τα διάφορα στρώματα του «πολιτικού γεγονότος», το οποίο εκλαμβάνεται ως μεταβολή (ή εικαζόμενη μεταβολή) του κοινωνικού του status και όχι απλά σαν μεταβολή πολιτικού προσωπικού, όπως εν γένει εκλαμβάνονταν στην μεταπολιτευτική περίοδο (εξ αυτού και οι αλήστου μνήμης επικοινωνιακές στρατηγικές του τύπου «φως-σκότος»).Στρατηγικές τύπου μνημόνιο-αντιμνημόνιο σε αυτό κολλάνε και αδυνατούν να δημιουργήσουν ρεύμα, βρίσκοντας απέναντί τους στρατηγικές τύπου σταθερότητα –διάλυση, που σαφώς είναι πιο ταιριαστές (βασίζονται στον  φόβο απέναντι στο ακόμα χειρότερο).Ακόμα πιο σύνθετη γίνεται η κατάσταση αν λάβουμε υπόψη μας το ειδικό χαρακτηριστικό της Ελληνικής κοινωνίας , που είναι η «πολυσθένεια» κατά Κωνσταντίνο Τσουκαλά στην κοινωνική-ταξική σήμανση (ο άνεργος μπορεί να είναι ταυτόχρονα και ιδιοκτήτης με χαράτσι,ο αγρότης «καλλιεργητής φωτοβολταϊκών», το εκπεσόν πρώην golden boy καταθέτης και ραντιέρης, αλλά και με κοκκινισμένο δάνειο στην τράπεζα και πάει λέγοντας)

Σε αυτή την βάση, είναι κατανοητή η αποστροφή προς το «πολιτικό γεγονός», ή άρνηση συμμετοχής σε δημοσκοπήσεις, η απαξίωση των πάντων , η αυτοθυματοποίηση και η απόδοση  κάθε ευθύνης τους 300 και το πολιτικό σύστημα.

Συνήθως ο δημόσιος διάλογος , οι αναλύσεις και οι δημοσκοπήσεις (πειραγμένες ή όχι, δεν έχει σημασία) αναφέρονται μόνο σε ένα μέρος του κοινωνικού σώματος , αυτό που το λιγότερο έχει επηρεαστεί από τα αποτελέσματα της κρίσης ή ακόμα αυτό το τμήμα που έχει κάτι ακόμα σημαντικό να χάσει ή αυτό που ακόμα βιώνει τις εκλογές ως παίγνιο πολιτικού προσωπικού, το πιο «τακτοποιημένο» ας το πούμε άκομψα.

Και το υπόλοιπο; Αυτά τα κομμάτια που βιώνουν βουβό θυμό, αίσθημα απόγνωσης, ανυπαρξίας μέλλοντος (ειδικά το νεανικό κοινό), αδυναμία συντονισμού με τον τρέχοντα πολιτικό λόγο και ακόμα περισσότερο αδυναμία ταύτισης ή παρακολούθησης προοπτικών;Που θέλει να «εκδικηθεί» τους φταίχτες (αν και δεν μπορεί να τους ορίσει συγκεκριμένα), που ούτε η απειλή του χειρότερου τους αγγίζει , ούτε η προοπτική επανάκαμψης σε παλαιότερες καλές ημέρες  τους πείθει;

Άρα μιλάμε για έναν διχασμό του εκλογικού σώματος, ας πούμε σε insiders και outsiders(εντελώς σχηματικός ο διαχωρισμός για τις ανάγκες της κουβέντας)

Ποια θα είναι η στάση των δεύτερων ;(των πρώτων περίπου θα είναι αυτή που λίγο ως πολύ απεικονίζεται σε δημοσκοπήσεις, σαν γενική τάση τουλάχιστον, άσχετα με την τελική διαμόρφωση των αριθμών)

Για το λόγο αυτό , σχηματικά λέμε «πες μου ποιοι θα ψηφίσουν , να σου πω πως θα ψηφίσουν».

Αν υπάρξει μικρή συμμετοχή θα πάνε κυρίως οι πρώτοι και οι πολιτικές μετατοπίσεις μπορεί να είναι και σημαντικές, αλλά εντός του τρέχοντος πολιτικού σκηνικού. Όσο θα αυξάνεται η συμμετοχή, τόσο θα συμμετέχουν περισσότερο οι δεύτεροι και οι οργισμένες πολιτικές συμπεριφορές θα τείνουν να ανατρέψουν εκ θεμελίων το υπάρχον, με διάφορες μορφές (όχι απαραίτητα μόνο με άνοδο της Χ.Α, με σχήματα όπως το Ποτάμι που στη φάση αυτή λειτουργεί εκτονωτικά, αλλά και με άλλες μη προβλέψιμες συμπεριφορές).Μια διαλυτική κατάσταση πλήρους αποδιάρθρωσης  δεν αποκλείεται και η επόμενη ημέρα θα είναι έτσι και αλλιώς δύσκολη.

Γιατί ακόμα και αν αυτό δεν συμβεί σε αυτές τις εκλογές θα εμφανιστεί παρακάτω, δε γίνεται να το εξαφανίσει κανείς.

Και τελικά στην Δημοκρατία πρέπει να συμμετέχουν όλοι, έτσι δεν είναι;